Kraków w Księstwie Warszawskim 1809-1813
1 IV Austria wypowiedziała wojnę Księstwu Warszawskiemu. 15 VII 1809, znakomicie rozegrawszy kampanie wojenną przeciw korpusowi arcyksięcia Ferdynanda, ks. Józef Poniatowski wkroczył do Krakowa, witany z szalonym entuzjazmem przez mieszczan. Kraków został włączony do Księstwa Warszawskiego (formalnie 15 XI). Oficjalnym nowym władcą miasta został król saski Fryderyk August, który w maju odwiedził Kraków. W krótkim czasie przybył do Krakowa także Hugo Kołłątaj, który przeprowadził szybko repolonizację uczelni. Dużą aktywnością wykazała się też Krakowska Kongregacja Kupiecka, która w krótkim czasie doprowadziła do ogłoszenia Krakowa wolnym miastem handlowym (VI 1810). W lipcu 1810 wprowadzono do miasta urzędy Księstwa Warszawskiego. W tym samym roku Tomasz Krzyżanowski złożył w kasie miejskiej sumę pieniędzy, dzięki której, na powrót, z wyższej wieży Kościoła Mariackiego rozbrzmiewał hejnał krakowski. Powiew wolności trwał krótko. W 1813 szpitale i koszary miejskie zapełniły się licznymi żołnierzami, stanowiącymi resztki 100 000 armii księstwa warszawskiego, uczestniczącej w pochodzie Napoleona na Moskwę. Kuszony przez cara najbardziej kolorowymi i błyszczącymi obietnicami ks. Józef Poniatowski, nie zdecydował się na zmianę frontu. 3 V 1813, w 22 rocznicę podpisania konstytucji, wyprowadził resztki wojsk polskich z Krakowa, idąc w ślad za wycofującą się armią Napoleona. 15 V do Krakowa wkroczyły wojska rosyjskie, które pozostały tu do 1815 roku. O losach Krakowa rozstrzygnąć miał kongres pokojowy zwycięskich mocarstw, zwołany do Wiednia.