Dzisiejsza data:

Najsławetniejsi obywatele Złotego Krakowa

   Mimo tego, że w ciągu XV i XVI wieku stan szlachecki w państwie, zdobywając cały szereg przywilejów odpychał stan mieszczański od znaczenia w Rzeczpospolitej, posiadanie obywatelstwa krakowskiego cieszyło się wciąż powszechnym uznaniem. W czasach Jana Olbrachta (1492-1501) Kraków został przyjęty do stanu szlacheckiego, choć profitów płynących z tego zaszczytu nigdy mieszczanom nie udało się w pełni wykorzystać. Uwaga ta dotyczy jednak tylko całego stanu mieszczańskiego, bowiem poszczególne jednostki zrobiły wprost oszałamiającą karierę. Wzmiankowany już Mikołaj Wierzynek jest postacią nieco mglistą.


Fot. 66. Portret Jana Wierzynka, mal, Jan Kanty Wojnerowski,
wł. Muzeum UJ

   Nieznany jest jego rok urodzenia, data śmierci (1368) niepewna, wiadomo jednak, że oprócz kupiectwa, trudnił się także bankierstwem i obok Lewka, bankiera pochodzenia żydowskiego, miał duży udział w zarządzaniu finansami dworu królewskiego. Od 1341 był stolnikiem sandomierskim. Król powierzał mu też różne misje dyplomatyczne, jak np. regulowanie w Awinionie wpłat Świętopietrza. Bonerowie Jan i Seweryn, byli Wielkorządcami Krakowskimi i zarządcami Żup Krakowskich, największego chyba przedsiębiorstwa królewskiego, mającego kolosalny wpływ na finanse państwa. Wielkorządcą Krakowskim był także Jost Decjusz młodszy i jego brat Ludwik. Ich ojciec – Jost Decjusz starszy, był sekretarzem króla Zygmunta Starego i dziejopisem jego panowania.


Fot. 67. Willa Josta Decjusza, Wola Justowska, pierwsza połowa XVI wieku

   Funkcje królewskich sekretarzy pełnili także Hieronim Pinocci (1612-1676), doradca Jana Kazimierza, wielokrotnie wypełniający w Europie ważne misje dyplomatyczne, wydawca pierwszej polskiej gazety tzw. Monitora Polskiego,


Fot. 68. Portret Hieronima Pinocciego, Norymberga 1663,
wł. Muzeum Narodowe w Krakowie

   a także Jan Pernus (1615-1678), krakowski aptekarz. Na wydanym w 1619 widoku Krakowa, Mateusz Merian umieścił napis „Cracoviae Totius Poloniae Urbs Celeberrima” (Kraków z całej Polski miasto najsławniejsze). Motto to wystarczająco podsumowuje okres od schyłku XIV do końca XVI wieku - Złotą Erę w dziejach miasta.