1526 II - Król wyruszył do Gdańska, by ukarać sprawców wystąpień społecznych.
1526 X - Powrót króla Zygmunta z Gdańska.
1526
- Dwukrotnie w Krakowie wystąpiła zaraza morowa.
- Florian Ungler wydał mapy Bernarda Wapowskiego. Mapy obejmowały obszary Europy Środkowej od Węgier po Żmudź i Kurlandię.
- Z polecenia królewskiego dokonano w Antwerpii pierwszego zamówienia 16 sztuk arrasów.
1527 I 11 - Sejm rozpoczął obrady, trwały do 20 marca 1527 roku.
1527 II 13 - Zwycięstwo nad Tatarami pod Olszanicą uczczono odśpiewaniem uroczystego "Te Deum laudamus" w Katedrze Wawelskiej. Konstanty Ostrogski wjechał z całym orszakiem na Wawel i u stóp grobu św. Stanisława złożył trofea wojenne.
1527 III 20 - Sejm zakończył obrady, trwały od 11 stycznia 1527 roku.
1527 VIII 11 - Ślub Magdaleny Bonerówny ze Stanisławem Radziwiłłem.
1527
- Do Krakowa przybyło poselstwo króla francuskiego Franciszka I dla zawiązania sojuszu Polski i Francji.
- U podnóża Wawelu budowano arsenał królewski.
1528 IV 24 - Pożar części miasta od bramy Nowej do kościoła św. Szczepana oraz Kleparza. Ogień strawił ulice Mikołajską, Floriańską, Sławkowską, Biskupie, część Garbar i miasto Kleparz. Spaliły się kościoły św. Filipa i św. Krzyża.
1528 VII 10 - Wisła wylała.
1528 VII 19 - Powódź ustąpiła, ucierpiał zalany Stradom i Kazimierz, wielkie szkody powstały między innymi w kościołach.
1528 X 16 - Rada Miejska podjęła uchwałę o założeniu poza murami miasta szpitala dla chorych wenerycznie (szpital św. Sebastiana).
1528
- Na uniwersytecie odbyły się pierwsze wykłady z prawa rzymskiego i języka hebrajskiego, do tej pory wykładano tylko prawo kanoniczne.
- Jost Ludwik Decjusz kupił podkrakowską wieś Wolę Chełmską (od jego imienia nazwana Wolą Justowską).
1529
- Nadwornym malarzem królewskim został Hans Dϋrer, brat Albrechta, znanego artysty norymberskiego.
- Spłonęły domy przy ulicy Grodzkiej i Kanoniczej.
1530 II 20 - W katedrze wawelskiej prymas Jan Łaski koronował królewicza Zygmunta Augusta, vivente rege, na króla Polski.
1530 II 22 - Rozpoczął obrady sejm koronacyjny, trwały do 4 kwietnia 1530 roku.
1530 IV 4 - Zakończył obrady sejm koronacyjny, obrady trwały od 22 lutego 1530 roku.
1530 - Powstała pierwsza w Europie Środkowej żydowska drukarnia, Drukarnia Haliczów (braci Samuela, Aszera i Eljachima). Drukowano w niej książki po hebrajsku i w jidysz.
1531 XII 6 - W Krakowie rozpoczęły się obrady sejmu, trwały do 5 lutego 1532 roku.
1531
- U Unglera ukazał się podręcznik prawa miejskiego Jelonka Tucholczyka.
- Uroczysty wjazd hetmana Jana Tarnowskiego po zwycięstwie pod Obertynem.
1532 II 5 - Zakończyły się obrady sejmu, trwały od 6 grudnia 1531 roku.
1532 IX 23 - Dekret królewski regulował uprawnienia rajców starych i urzędujących.
1532 - Hans Dϋrer wykonał Ucztę renesansową, fryz Sali Poselskiej na zamku wawelskim przedstawiający historię życia ludzkiego.
1533 I 3 - Posłami krakowskimi na sejm w Piotrkowie zostali Jan Morsztyn, Stanisław Wacław i Jan Konopnicki.
1533 VI 13 - Królowa Barbara Zapolya została pochowana w ukończonej właśnie kaplicy Zygmuntowskiej.
1533
- Konsekracja kaplicy Zygmuntowskiej przez biskupa Tomickiego.
- Pierwsza wzmianka o rurmusie doprowadzającym wodę do zamku.
- Dominikanie urządzili pierwsze przedstawienie w języku polskim. Było to widowisko pasyjne w 108 scenach, trwało 4 dni.
- Rajcy kazimierscy zezwolili Żydom na zakupienie domów od mieszczan celem zbudowania terenu Miasta Żydowskiego, położonego wewnątrz własnego, osobnego muru z trzema bramami.
- Na polecenie królewskie dokonano drugiego zamówienia arrasów na 92 sztuki.
1534 IV 9 - Ustanowiono z fundacji mieszczan dom dla umysłowo chorych.
1534 VII 2 - Katastrofalna powódź powoduje zerwanie mostu Królewskiego (na Kazimierz) i trzech innych. Zrujnowany został mur miejski między Skałką a kościołem św. Katarzyny, powstały duże szkody w kościołach na Kazimierzu.
1534
- Florian Ungler wydał zielnik Stefana Falimirza „O ziołach i o mocy jich”.
- Zakaz królewski, studiowania w niektórych miastach niemieckich, objętych luteranizmem.
- Drukarnia Haliczów, wydaje przetłumaczony na jidysz, Nowy Testament.
1535 V 24 - Jakub z Iłży, zwolennik reformacji, został wyrokiem sądu biskupiego pozbawiony katedry i usunięty z Uniwersytetu.
1535 VIII 11 - Zygmunt I Stary nadał szlachectwo wszystkim profesorom i doktorom Akademii Krakowskiej, którzy przez 20 lat prowadzili zajęcia.
1535 X 27 - Biskup Piotr Tomicki podniósł kościół św. Anny do godności kolegiaty.
1535 - W Woli Justowskiej wybudowany został Pałac Decjusza, obok powstał park.
1536 X 17 - W apartamentach królewicza Zygmunta Augusta, w nowej części Wawelu, wybuchł pożar, który się rozprzestrzenił prawdopodobnie od świecy w sypialni zarządzającego zamkiem księdza Jarockiego. Ogień strawił obrazy zakupione we Flandrii i tron złocisty pokryty szkarłatem. Podczas gaszenia pożaru runęła część krużganków, zabijając wielu ludzi. Wielki pożar zniszczył nowo zbudowaną część zamku. Król Zygmunt Stary był wówczas nieobecny.
1536 XI 1 - Sejm rozpoczął obrady, trwały do 10 marca 1537 roku.
1536 XII 21 - Delegaci królewscy oraz rajcy zeszli się na naradę w kościele Najświętszej Marii Panny w sprawie kazań w języku polskim i niemieckim.
1536 XII 23 - Król zdecydował o przeniesieniu kazań niemieckich do kościoła św. Barbary i przywrócenie polskich w kościele Mariackim.
1536
- Drukarz Wietor ukarany został za tłoczenie i rozpowszechnianie broszur różnowierczych.
- Na uniwersytecie zostaje zreformowany wydział filozoficzny, filozofia chrześcijańska, a właściwie katolicka, staje się podstawą wykładów.
- Urząd wojewody krakowskiego objął Piotr Kmita, najbliższy obok Piotra Gamrata, współpracownik królowej Bony.
1537 II 1 - Zygmunt I wydał dekret dotyczący wystąpień religijnych, który przewidywał ciężkie kary, grożąc nawet śmiercią autorom zjadliwych krytyk samego króla i jego rady przybocznej.
1537 II 19 - Dekret królewski rozstrzygnął sprawę kazań: kazania niemieckie przeniesiono do kościoła św. Barbary, w kościele Mariackim mogły być głoszone tylko na nabożeństwach popołudniowych.
1537 III 10 - Sejm zakończył obrady, trwały od 1 listopada 1536 roku.
1537
- Ponowny pożar zamku.
- Na Rynku zamordowany został, z przyczyn osobistych, budowniczy Berrecci.
1538 VII 29 - Biskupem krakowskim został Piotr Gamrat, najbliższy współpracownik królowej Bony.
1538 XII 19 - Sejm rozpoczął obrady, trwały do 15 lutego 1539 roku.
1538 - Odbyły się zaręczyny Zygmunta II Augusta z Elżbietą Austriaczką.
1539 II 15
- Sejm zakończył obrady, trwały od 19 grudnia 1538 roku.
- Wysłannik papieski Hieronim Bozarius wręczył w Katedrze Wawelskiej królowi Zygmuntowi Augustowi poświęconą czapkę i miecz w darze od papieża Pawła II.
1539
- Pożar Kleparza.
- Wyrokiem sądu biskupiego, spalono na stosie, oskarżoną o herezję, Katarzynę Melcherową, wdowę po radnym miejskim Melchiorze Weiglu.
1540 I 6 - Sejm rozpoczął obrady, trwały do 19 marca 1540 roku.
1540 III 19 - Sejm zakończył obrady, trwały od 6 stycznia 1540 roku.
1540 - Zygmunt I ufundował kapelę rorantystów przy nowo wzniesionej kaplicy Zygmuntowskiej.
1541 I 28 - Biskup Piotr Gamrat mianowany został arcybiskupem gnieźnieńskim, zatrzymując równocześnie, wbrew zasadom, biskupstwo krakowskie.
1542
- Kolejna fala Żydów wygnanych z Pragi i innych miast czeskich osiada, za zgodą Zygmunta Starego, w Kazimierzu.
- Rabinem krakowskim zostaje Mojżesz Isserles.
- Ukazał się pierwszy polski przekład Erazma z Rotterdamu.
- Piotr Rojzjusz rozpoczął w Akademii wykłady prawa rzymskiego.
1543 I 21 - Sejm rozpoczął obrady, trwały do 16 kwietnia 1543 roku.
1543 IV 16 - Sejm zakończył obrady, trwały od 21 stycznia 1543 roku.
1543 V 5 - Uroczyście wjechała do Krakowa ze świtą Elżbieta, narzeczona Zygmunta.
1543 V 6 - Koronacja Elżbiety Austriaczki.
1543 VIII 19 - Po raz pierwszy wystąpiła kapela rorantystów z kaplicy Zygmuntowskiej.
1543
- Zygmunt Stary zakazuje Żydom wjazdu do Polski.
- Już w lipcu w Krakowie pojawiła się zaraza, największe jej nasilenie przypadało na wrzesień, kiedy dziennie umierało sto kilkadziesiąt osób.
- Scharffenberg wydał utwór Mikołaja Reja - Krótka rozprawa między trzema osobami: Panem, Wójtem i Plebanem.
- W Krakowie wychodzą dzieła: praca po łacinie w zakresie spraw społecznych Andrzeja Frycza Modrzewskiego – O karze mężobójstwa, Stanisława Orzechowskiego – słynne Turcyki oraz Fidelis subditus, zawierające krytykę schyłku rządów Zygmunta I.
- Rozpoczęła prace nowa oficyna drukarska Siebeneicherów.
1544 IV 7 - Pierwsze po zarazie posiedzenie Rady Miejskiej, wydano wilkierz nakazujący budować domy nowym sposobem.
1545 I 14 - Rozpoczął obrady sejm, trwały do 3 marca 1545 roku.
1545 III 3 - Sejm zakończył obrady, trwały od 14 stycznia 1545 roku.
1545 X 15 - Kapituła wybrała biskupem krakowskim Samuela Maciejowskiego.
1545 XII - Sejm zwyczajny rozpoczął obrady, trwały do 17 marca 1546 roku.
1546 III 17 - Sejm zakończył obrady, trwały od grudnia 1545 roku.
- Statut opracowany przez krakowskich papierników, zatwierdzony przez króla, miał obowiązywać w całej Polsce.
- W domu mieszczania Wojewódki założono pierwsze kółko różnowiercze w składzie: Andrzej Trzecieski (starszy), jeden z tłumaczy Biblii Brzeskiej, Andrzej Frycz Modrzewski, Franciszek Lismanin, Jan Drzewiecki oraz późniejszy prymas Jakub Uchański.
1547 III 15 - Sejm zwyczajny rozpoczął obrady, trwały do 20 maja 1547 roku.
1547 V 20 - Sejm zakończył obrady, trwały od 15 marca 1547 roku.
1547
- W wawelskiej kaplicy św. Katarzyny został wzniesiony przez Padovano piękny nagrobek arcybiskupa Piotra Gamrata.
- Rajcą został Erazm Czeczotka, nazwany krwawym burmistrzem.
- Biskup Maciejowski zbudował na Prądniku Białym pałac stanowiący letnią rezydencję biskupów krakowskich.
- Zawarcie potajemnie małżeństwa między Zygmuntem II Augustem a Barbarą Radziwiłłówną.
1548 VII 26 - Na Wawelu odbył się pogrzeb króla Zygmunta I.
1548 VIII - Królowa Bona na zawsze opuściła Kraków (udała się początkowo na Mazowsze, później wyjechała do Włoch).
- Zakupione zostały pierwsze z flamandzkich arrasów, które zaprojektował Michał van Coxien.
- Postanowienie królewskie określiło sposób wyboru nowego organu kontrolującego Radę - "40 mężów".
1549 II 13 - Król Zygmunt August sprowadził do Krakowa poślubiona potajemnie Barbarę Radziwiłłównę.
1549 V 14 - Śmierć jednego ze scholarów szkoły kościelnej, Jerzego z Pienian, zabitego przez czeladź proboszcza kościoła Wszystkich Świętych, Andrzeja Czarnkowskiego, wywołała demonstracje środowiska studenckiego.
1549 V 26 - Wzmogło się wzburzenie studentów po zaaresztowaniu przez straż miejską jednego z chłopców, którzy obrzucili kamieniami powóz przejeżdżającego kanonika Czarnkowskiego.
1549 VI 1 - Pierwsza grupa zbuntowanych żaków opuściła Kraków.
1549 VI 4 - Studenci Akademii masowo opuścili Kraków.
1549
- Pożar części zamku.
- Wykonano karę śmierci na dziewczynie lekkich obyczajów, która zabiła matkę. Najpierw była "kleszczami targana", potem zaś zaszyto ją w worku razem z psem i kotem i utopiono.
1550 XII 7 - Odbyła się koronacja Barbary Radziwiłłówny, drugiej żony Zygmunta Augusta.
1550 XII 9 - Książę pruski Albrecht, złożył przez posłów hołd lenny nowemu królowi.
1550
- Włoch Franciszek Stankar, wykładowca języka hebrajskiego na Akademii Krakowskiej, został aresztowany i osadzony w więzieniu na zamku Lipowieckim za szerzenie poglądów heretyckich.
- Łazarz Andrysowicz przejął, poprzez małżeństwo z wdową po Wietorze, jego drukarnię, którą rozbudował i unowocześnił.
- Odbył się pierwszy w dobie nowożytnej bardzo dokładny spis podatkowy Kazimierza.